صف میلیونی برای ۶۵ هزار خودرو؛ بازار گرفتار کمبود عرضه
در حالی که خودروسازان جهان با تسهیلات کم‌بهره و فروش آزاد رقابت می‌کنند، بازار خودرو ایران با قرعه‌کشی و محدودیت عرضه اداره می‌شود. ۴.۶ میلیون متقاضی برای تنها ۶۵ هزار خودرو ثبت‌نام کردند.
وضعیت بحرانی بازار خودرو ایران
بازار خودرو ایران با کمبود عرضه شدید مواجه است، به طوری که در آخرین قرعه‌کشی ایران خودرو، ۴ میلیون و ۶۵۶ هزار نفر برای تنها ۶۵ هزار دستگاه خودرو ثبت‌نام کردند. این اختلاف فاحش عرضه و تقاضا باعث شکل‌گیری صف‌های میلیونی و سیستم قرعه‌کشی شده است. خودروها در سه طرح مختلف شامل فروش فوری (۳۰ روزه)، فروش فوق‌العاده (۹۰ روزه) و پیش‌فروش (حداقل ۴ ماهه) عرضه می‌شوند.
- نسبت عرضه به تقاضا کمتر از ۲٪ است
- نظام قرعه‌کشی زمینه سوداگری و تقاضای کاذب ایجاد کرده
- بسیاری برای سود اختلاف قیمت ثبت‌نام می‌کنند
- ساختار غیررقابتی و قیمت‌گذاری دستوری مشکل اصلی است
- بازار شاهد نوسانات قیمتی و افزایش فعالیت دلالان است
“تداوم نظام قرعه‌کشی و محدودیت عرضه، زمینه ایجاد تقاضای کاذب و بی‌اعتمادی عمومی را فراهم کرده است.”
“در کشورهای توسعه‌یافته، خرید خودرو شفاف و رقابتی است بدون نیاز به قرعه‌کشی.”
کارشناسان معتقدند اصلاح سیاست‌گذاری و حرکت به سمت بازار رقابتی تنها راه حل پایدار است. توسعه واردات هدفمند، افزایش بهره‌وری تولید و حذف انحصارات می‌تواند موازنه عرضه و تقاضا را احیا کند.