روایت یک تناقض: کنترل تورم با بانک مرکزی، اختیار سیاست ارزی با دیگران؟
با وجود تأکید مقامات دولت بر استقلال بانک مرکزی در حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم، اظهارنظرهای مکرر دولتمردان درباره سیاست‌های ارزی نشان می‌دهد این استقلال در عمل زیر سایه مداخلات سیاسی قرار دارد.
تناقض در استقلال بانک مرکزی ایران
با وجود تصریح قانونی مبنی بر مسئولیت انحصاری بانک مرکزی در کنترل تورم و حفظ ارزش پول ملی، شواهد نشان می‌دهد تصمیم‌گیری در حوزه‌های کلیدی مانند سیاست‌های ارزی تحت تأثیر فشارهای سیاسی دولت قرار دارد. این تناقض زمانی آشکارتر می‌شود که مقامات دولتی مانند سخنگوی دولت و وزیر اقتصاد به‌طور مکرر درباره لزوم تک‌نرخی شدن ارز اظهارنظر می‌کنند، در حالی که رئیس‌کل بانک مرکزی معتقد است در شرایط فعلی چنین اقداماتی آثار تورمی شدید خواهد داشت.
- اظهارنظرهای مستقیم مقامات دولتی درباره سیاست‌های ارزی
- تأکید دولت بر حرکت به سمت نظام ارزی تک‌نرخی
- مخالفت بانک مرکزی با تک‌نرخی شدن ارز به دلیل پیامدهای تورمی
- تجربه افزایش تورم پس از اجرای سیاست‌های ارزی جدید در دی‌ماه ۱۴۰۲
- عدم پذیرش مسئولیت تبعات تورمی توسط مقامات دولتی
"ارز روی قیمت کالا می‌نشیند و آثار تورمی ایجاد می‌کند. بررسی‌ها نشان داد افزایش نرخ نیما آثار تورمی شدیدی ایجاد کرد" - رئیس‌کل بانک مرکزی "اگر اختیار داشتم، نرخ دلار نیما را یکباره بالا می‌بردم" - وزیر سابق اقتصاد
به نظر می‌رسد تا زمانی که استقلال واقعی بانک مرکزی در ساختار اجرایی کشور نهادینه نشود، تورم و بی‌ثباتی پول ملی همچنان مهم‌ترین چالش اقتصاد ایران باقی خواهند ماند.