علل عدم جهش صادرات غیرنفتی ایران با وجود رشد نرخ ارز

تحلیل موانع ساختاری صادرات غیرنفتی ایران

با وجود افزایش قابل توجه نرخ ارز در سال‌های اخیر، صادرات غیرنفتی ایران در محدوده ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار متوقف مانده است. محمدرضا مودودی، سرپرست اسبق سازمان توسعه تجارت، مهم‌ترین دلایل این ایستایی را ضعف زیرساخت‌های تجاری، سیاست‌های ارزی نادرست و نبود استراتژی صادراتی منسجم می‌داند. به گفته وی، افزایش نرخ ارز به تنهایی انگیزه‌ای برای صادرات ایجاد نکرده و حتی با افزایش هزینه تولید و خروج سرمایه از کشور همراه شده است.

• کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای مانع بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی شده‌اند
• وجود تنها ۲۲ رایزن بازرگانی در سطح جهانی که پاسخگوی نیازهای تجاری نیست
• ضعف در برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی و معرفی محصولات ایرانی
• نبود ثبات در قوانین و مقررات تجاری باعث ناامنی روانی فعالان اقتصادی شده است
• عدم تعادل در سیاست‌های وارداتی و صادراتی مانع ایجاد پیوندهای اقتصادی پایدار شده

مودودی تأکید می‌کند: "افزایش قیمت ارز و کاهش ارزش پول ملی به خودی خود انگیزه‌ای برای صادرات ایجاد نمی‌کند"

وی می‌افزاید: "تجارت یک خیابان دوطرفه است؛ نگاهی که واردات را مذموم می‌شمارد می‌تواند به تخریب صادرات بینجامد"

برای خروج از این رکود، بازتعریف استراتژی صادراتی، بهبود روابط بین‌المللی و بانکی، و تقویت مشارکت بخش خصوصی ضروری است.