خداحافظی بانک مرکزی با نظارت سنتی و حرکت به سوی نظارت ریسک‌محور
بانک مرکزی ایران فرآیند نظارت مبتنی بر داده و ریسک را معرفی کرده که گامی مهم برای تحکیم ثبات مالی، افزایش انضباط در تصمیم‌گیری‌های بانکی و ارتقای اعتماد عمومی است.
تحول نظارتی بانک مرکزی ایران
بانک مرکزی ایران با خداحافظی از نظارت سنتی، به سمت سیستم‌های نظارت مبتنی بر داده و ریسک حرکت می‌کند. منصور ملکی، مدیر اداره نظارت احتیاطی کلان بانک مرکزی، این تحول را گامی اساسی برای تقویت ثبات مالی و افزایش شفافیت در نظام بانکی کشور توصیف کرد. این رویکرد جدید نه تنها امکان پایش برخط فعالیت‌های بانکی را فراهم می‌آورد، بلکه زمینه اقدامات نظارتی زودهنگام برای پیشگیری از وقوع ریسک‌های مختلف را نیز ایجاد می‌کند.
- نظارت مبتنی بر داده نیازمند دسترسی به اطلاعات صحیح و به موقع از بانک‌ها است
- بانک‌ها بر اساس قانون جدید موظف به ارائه داده‌های کیفیت‌دار به بانک مرکزی هستند
- شاخص‌های کیفیت گزارشگری برای هر موسسه اعتباری ارزیابی خواهد شد
- رویکرد نظارت مبتنی بر ریسک بر مدیریت ریسک اثربخش در بانک‌ها تأکید دارد
- ارزیابی‌ها شامل محورهای اصلی مانند ریسک اعتباری، نقدینگی، بازار و عملیاتی می‌شود
"این فرآیند صرفاً جنبه نظارتی ندارد، بلکه جنبه توسعه‌ای و اصلاحی نیز دارد" "هدف نهایی ایجاد نظام نظارتی هوشمند و پیش‌نگر است که بر تحلیل روندهای ریسک استوار باشد"
اجرای این ارزیابی‌ها می‌تواند به توسعه فرهنگ ریسک در بانک‌ها بینجامد، فرهنگی که در آن تصمیم‌گیری بر پایه تحلیل داده، شفافیت و اصول احتیاطی صورت می‌گیرد.