جزئیات دادگاه دانه‌درشت‌ها در ۶۴ سال پیش
در مهرماه ۱۳۴۰ فاز تازهای از برخورد دولت علی امینی با ارتشیهای مفسد کلید خورد؛ اقدامی که در حدود ۴ماه پس از روی کار آمدن این دولت، جنجال‌های بسیاری به پا کرد و دانه‌درشت‌های سیاسی و نظامی را به دادگاه کشاند.
دادگاه دانه‌درشت‌های فاسد در دوره علی‌امینی
در مهرماه سال ۱۳۴۰ دولت علی‌امینی فاز جدیدی از مبارزه با فساد مالی در ارتش را کلید زد که تنها چهار ماه پس از به قدرت رسیدنش، جنجال‌های گسترده‌ای به همراه آورد. این اقدام که تحت عنوان «محاکمات بزرگ» شناخته می‌شد، با پیگرد قانونی چهره‌های شاخص سیاسی و نظامی کشور به اتهام فساد همراه بود. پرونده‌های مختلفی از جمله پرونده فساد شیلات و ثبت‌احوال در دادگاه مطرح شد که بسیاری از نظامیان بلندپایه را در بر گرفت. این محاکمات نشان از اراده دولت جدید برای پاکسازی ساختارهای فاسد داشت.
- بازداشت چهره‌های شاخص ارتش از اردیبهشت ۱۳۴۰ آغاز شد.
- سپهبد مهدی‌قلی علوی‌مقدام و سپهبد علی کیا از جمله دستگیرشدگان بودند.
- محاکمات از مهرماه ۱۳۴۰ در دیوان کیفری به ریاست بهمن نیاکان آغاز شد.
- متهمان اصلی از جمله سرتیپ نویسی در ابتدا سکوت کردند.
- احکام صادره برای متهمان شامل حبس و پرداخت غرامت بود.
“شاه برای فرار از جنجال‌های به‌وجود آمده، راه نروژ را در پیش گرفت.”
“کارشناسان ساواک دادگاه سپهبد کیا را «نمایشی» می‌دانستند.”
این پرونده‌ها اگرچه به جرائمی مانند کلاهبرداری، جعل و تصرف غیرقانونی اموال دولتی می‌پرداخت، اما به دلیل پیوندهای متهمان با نهادهای قدرت، همواره زیر سایه اتهام «نمایشی بودن» قرار داشت.