آیا جنگنده اف۳۵ واقعاً ساخت آمریکا است؟ پشت‌پرده ساخت مشهورترین جنگنده جهان
جنگنده F-35 Lightning II اگرچه در نگاه اول محصولی آمریکایی به نظر می‌رسد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این پروژه نظامی یک مشارکت چندملیتی گسترده با ۴۲ درصد تولید خارج از آمریکا است.
جنگنده اف۳۵: محصول جهانی با کنترل آمریکایی
جنگنده F-35 Lightning II که به عنوان پیشرفته‌ترین جنگنده پنهانکار جهان شناخته می‌شود، در واقع یک پروژه چندملیتی با مشارکت گسترده کشورهای مختلف است. حدود ۴۲ درصد از زنجیره تولید این جنگنده در خارج از ایالات متحده انجام می‌شود و شبکه‌ای از تأمین‌کنندگان بین‌المللی در آن مشارکت دارند. با این وجود، کنترل کامل فناوری‌های حیاتی، نرم‌افزارها و کدهای محرمانه همچنان در اختیار شرکت لاکهید مارتین و وزارت دفاع آمریکا باقی مانده است.
- کاهش هزینه‌ها از طریق تقسیم کار بین کشورهای مختلف
- تقویت همکاری‌های نظامی با افزایش تمایل کشورهای شریک به خرید
- گسترش صادرات با کاهش موانع سیاسی تولید مشترک
- افزایش ظرفیت تولید با ایجاد زنجیره تأمین جهانی
"این ساختار باعث شده برنامه F-35 به‌جای یک پروژه ملی، به شبکه‌ای بین‌المللی از کارخانه‌ها تبدیل شود."
"هیچ کشوری حتی متحدان نزدیک به کدهای اصلی پرواز یا سامانه جنگ الکترونیکی دسترسی کامل ندارد."
این مدل همکاری چندملیتی اگرچه مزایای اقتصادی قابل توجهی دارد، اما وابستگی به زنجیره تأمین جهانی می‌تواند در شرایط بحرانی مانند تحریم یا درگیری‌های نظامی، آسیب‌پذیری‌های جدی ایجاد کند.