خاطرات ناصرالدین‌شاه: یادگاری حکیم طولوزن بر دخمه بیستون
بر اساس خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار در سفر به بیستون، حکیم طولوزن روی دخمه بیستون یادگاری نوشت. این گزارش به توصیف سفر شاه به منطقه کرمانشاه و مشاهده آثار باستانی می‌پردازد.
خاطرات ناصرالدین‌شاه از سفر به بیستون
این متن بخشی از خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار را در بر می‌گیرد که مربوط به سفر وی به منطقه بیستون در تاریخ ۲۹ مهر ۱۲۴۹ خورشیدی است. شاه در این سفر با همراهان خود از جمله وزیر خارجه و عمادالدوله به سوی بیستون حرکت کرد اما در نهایت به برناج رفت. وی در مسیر از رودخانه گاماسیاب گذشت و به توصیف طبیعت منطقه و آبادی‌های اطراف پرداخت. یکی از نکات جالب توجه، mention شغل یکی از اهالی صحنه است که با طناب مردم را به بالای دخمه می‌کشید.
- حکیم طولوزن در دخمه بیستون یادگاری نوشت و اشاره کرد که لارنس انگلیسی نیز قبلاً در آنجا یادگاری نوشته بود
- ناصرالدین‌شاه به توصیف منطقه دینور پرداخت که در گذشته شهری عظیم بوده اما اکنون به بلوکی تبدیل شده است
- شاه از باد شدید و گردوخاک در مسیر شکایت کرد که سفر را با دشواری مواجه کرده بود
- در برناج، عمارتی شبیه به قصر قاجار وجود داشت که درون قلعه‌ای محکم قرار گرفته بود
ناصرالدین‌شاه نوشت: "شغل یکی از اهالی صحنه است که پیاده از راه سختان (مثل بز کوهی) بالا می‌رود، دم دخمه و ایوان، با طناب مردم را می‌کشد بالا" طولوزون گفت: "لارنس انگلیسی آنجا یادگاری نوشته بود، من هم یادگاری نوشتم"
این خاطرات نه تنها به جنبه‌های تاریخی سفر می‌پردازد، بلکه اطلاعات ارزشمندی درباره جغرافیا و آثار باستانی منطقه بیستون در اختیار می‌گذارد.