خاطرات مظفرالدین‌شاه: بازدید از معادن نفت بادکوبه و کشف نفت در گیلان

خاطرات نفتی مظفرالدین‌شاه قاجار

روزنوشت مظفرالدین‌شاه قاجار در تاریخ ۲۷ مهر ۱۲۷۹ که در آن شاه به توصیف بازدید از معادن نفت بادکوبه می‌پردازد. سفر اول او به فرنگستان شامل توقف در بادکوبه (باکوی امروزی) و مشاهده دقیق فرآیند استخراج نفت می‌شود. شاه از وضعیت شهر، هوای آلوده به بوی نفت و روش‌های استخراج با تلمبه‌های بخار گزارش مفصلی ارائه می‌دهد. نکته حائز اهمیت در این خاطرات، اشاره به کشف معدن نفت معتبر در گیلان است که نشان‌دهنده آگاهی اولیه از پتانسیل‌های نفتی ایران در آن دوره می‌باشد.

• شرح بازدید از معدن فرج‌بیک به عنوان معدن عمده بادکوبه
• توصیف چاه‌های عمیق و سیستم استخراج با دلوهای آهنی
• اشاره به صادرات نفت در چلیک‌ها به ولایات مختلف
• توجه به منابع نفتی ایران با دستور بررسی معدن گیلان توسط مهندس‌الممالک
• استقبال رسمی از سوی حکومت روسیه و تجار محلی

“از قراری که عرض کردند در طرف گیلان هم معدن نفط معتبری پیدا شده است” “از ترشح نفط به زمین و جریان هوا، بارانی از نفط بر سر و روی ما می‌ریخت”

این سند تاریخی اهمیت نفت را به عنوان منبع اقتصادی استراتژیک حتی در دوره قاجار آشکار می‌سازد.