معاهده امام حسن(ع) و درس‌هایی برای مذاکرات امروز
تحلیل معاهده صلح امام حسن(ع) با معاویه به‌عنوان یک تاکتیک راهبردی که زمینه سرنگونی بنی‌امیه را فراهم کرد و درس‌های آن برای مذاکرات امروز.
معاهده امام حسن(ع): پیروزی راهبردی در پوشش صلح
معاهده امام حسن مجتبی(ع) با معاویه که در ظاهر یک صلح به نظر می‌رسید، در واقع یک تغییر میدان راهبردی بود. امام با تدبیر ویژه‌ای زمینه را برای رسوایی بنی‌امیه و حفظ تشیع فراهم کرد. این صلح در شرایطی انجام شد که جامعه اسلامی دچار تفرقه شده بود و ادامه جنگ می‌توانست به نابودی شیعیان بینجامد.
- اهداف پنهان صلح: تضمین امنیت شیعیان، توقف سبّ امام علی(ع) و تعیین جانشینی پس از معاویه
- حفظ هسته مقاومت: نجات جان یاران وفادار مانند حجر بن عدی و کمیل برای آینده
- زمینه‌سازی عاشورا: دوره روشنگری برای درک حقانیت قیام امام حسین(ع)
- افشای معاویه: نشان دادن ماهیت واقعی حکومت بنی‌امیه از زبان خودشان
- مقاومت منفی: استفاده از تاکتیک مبارزه بدون خشونت برای بی‌اعتبار کردن دشمن
امام حسن می‌دانست معاویه به هیچ‌کدام از بندها پایبند نخواهد بود، اما تاریخ را شاهد گرفت وقتی معاویه گفت: «من برای نماز و روزه با شما نجنگیدم، بلکه برای حکومت جنگیدم»، پرده‌ها افتاد
این صلح یک شکست نبود، بلکه پیروزی راهبردی بود که آینده اسلام را بیمه کرد و درس‌های مهمی برای مذاکرات امروزی دارد.